Ooit werd de NOS gevierd als een objectieve nieuwsbron. Maar dat is de goede oude tijd. Al jarenlang laat de berichtgeving van NOS rondom klimaat, migratie, Europese Unie en rechtse politici al de wensen over, maar de recente nieuwsvoorziening rondom de Gaza-oorlog is ronduit beschamend. Ongefundeerde beweringen van Hamas worden klakkeloos overgenomen, terwijl Israëlische onderzoeken worden weggezet als ‘oorlogspropaganda’. Maar zelf lijkt de NOS hierin geen probleem te zien. Op de nationale radio verkondigde hoofdredacteur Giselle van Cann onlangs nog dat Hamas-terroristen eigenlijk ook ‘vrijheidsstrijders’ zijn. Wat een blamage.

De NOS, betaald met publiek geld en bedoeld voor alle Nederlanders, kiest stelselmatig voor één partij bij gevoelige kwesties. Ben je kritisch op massa-immigratie? Dan ben je een racist. Ben je tegen onhaalbaar klimaatbeleid? Dan ben je een wetenschapsontkenner. Ben je kritisch op de megalomane expansiedrang van de Europese Unie? Dan ben je een enge nationalist. Ben je tegen een zinloze uitroeiingsoorlog op ons continent? Dan ben je een vriendje van Poetin. Ben je voor het bestaansrecht van Israël? Dan sympathiseer je met genocideplegers.

Natuurlijk schrijft de NOS dit niet letterlijk in haar artikelen. Nee, daar is zij veel te gewiekst voor. Wel laat zij uitgebreid experts aan het woord die heel toevallig precies de mening hebben die haar uitkomt. Onwelgevallige feiten worden weggemoffeld, bijzaken worden uitvergroot, en termen als ‘kritiek’, ‘naar verluidt’ en ‘normaal gesproken’ worden strategisch ingezet om expres een gewenste tendens te creëren. Wie erop begint te letten, ziet dit almaar terugkomen in de berichtgeving.

Al met al wordt er bij de NOS een wereldbeeld gepresenteerd dat zo vreselijk eendimensionaal en feitelijk onjuist is, dat je je kunt afvragen waarom er nog geen breder verzet is ontstaan tegen dit nationale haatmedium. Zelfs de meest goedgelovige Nederlander moet onderhand toch zijn wenkbrauwen fronsen bij sommige teksten die hij krijgt voorgeschoteld.

Innerlijke rotting
Maar dit is nog niet alles. Voor sommige Nederlanders was het allang duidelijk dat de NOS vanbuiten verrot is, maar nu blijkt de rotting ook aan de binnenkant te zitten. In februari presenteerde de commissie-Van Rijn een onderzoeksrapport over grensoverschrijdend gedrag bij de NPO. En wat blijkt: bij de NOS, en dan vooral de nieuwsafdeling, wordt er veel meer wangedrag geconstateerd dan bij de rest van de publieke omroep. Ook zijn hier veel meer negatieve ervaringen op de werkvloer.

Bij NOS Nieuws zegt 84 procent van de ondervraagden doelwit of getuige te zijn geweest van vormen van pesten, intimidatie, seksisme en discriminatie. Vrouwen die niet ingaan op de seksuele avances van een mannelijke collega, worden weggepest. Ongewenste omgangsvormen en gebrekkig leiderschap zijn schering en inslag. Hoewel de ondernemingsraad al jarenlang aan de bel trekt, weigert de directie in te grijpen. Alleen de laatste tijd is er sprake van een voorzichtige verbetering.

Wie het rapport van de commissie-Van Rijn leest, komt al snel tot de conclusie: dit is geen nieuwsredactie waar je met goed fatsoen je dochter naartoe kunt sturen. En dat getuigt van een diepe ironie. Immers: al jarenlang tikken NOS-correspondenten in jubelstemming artikeltjes over rechtse politici die in opspraak zouden zijn vanwege iets ongehoords. Donald Trump, Viktor Orbán, Thierry Baudet, Geert Wilders: allemaal worden ze door de journalistieke gehaktmolen gehaald. Maar pijnlijk genoeg blijkt de NOS nu zelf een broeinest van seksuele intimidatie, discriminatie, machtsmisbruik en viespeukjes in te hoge posities. Wat een farce.

Nieuwe koers
Er zijn behoorlijk wat misstanden bij de NOS, maar de media-ophef blijft vooralsnog uit. Dit is best vreemd, immers: waar zijn alle verontwaardigde lasterartikeltjes van systeemjournalisten? Wanneer begint het uitmelken van dubieuze incidenten, de openlijke aanklachten van slachtoffers, en het uithoren van politici en lobbyclubs die oproepen tot een nieuwe werkcultuur? Bij rechtse politici zou dit allang zijn gebeurd.

Maar niets van dit alles is momenteel het geval. Sterker nog: toen het rapport over de commissie-Van Rijn uitkwam, schoof de NOS haar misstanden aanvankelijk onder het tapijt. Heel toevallig vergat dit zelfverklaarde kwaliteitsmedium te melden dat zijzelf in het rapport wordt aangewezen als koploper in (seksueel) wangedrag. Pas na verontwaardigde reacties online besloot de NOS de volledige kant van het verhaal te vertellen. Bovendien bleek dat de NOS-redactie, tijdens het onderzoek, allerlei gevoelige passages in het rapport heeft laten afzwakken en aanpassen. Op deze manier wordt het een oneindige soap.

Het probleem met de NOS is niet dat zij bevooroordeeld is. Dat zijn we immers allemaal, en dat is ook menselijk. Het probleem met de NOS is dat zij zich constant beroept op haar absolute objectiviteit, terwijl zij dat aantoonbaar niet is. Nederlanders worden gedwongen te betalen voor een nieuwsbron die hen indirect uitmaakt voor racist, dom en haatdragend. En dus is de toenemende kritiek op de NOS een logisch gevolg. Dus ik zou zeggen: NOS, erken openlijk dat je centrumlinks bent, en kom in het reine met jezelf.

Marit Nubé