Laurens Buijs
Dit gedoe heeft mijn carrière verwoest
Laurens Buijs – Hij beweerde dat de woke cultuur de academische vrijheid bedreigt en dat non-binair niet bestaat. Vervolgens ontstond op de Universiteit van Amsterdam een rel van jewelste rond docent sociale wetenschappen Laurens Buijs. ‘Iedereen was gekwetst en ik was onveilig en transfoob.’
De afgelopen maanden vormde Laurens Buijs het middelpunt van een fikse rel. De docent sociale wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam meldde zich vorig jaar als klokkenluider: hij vond dat woke cultuur op de universiteit de academische vrijheid bedreigde.
Vervolgens schreef hij daar een opiniestuk over in het universiteitsblad Folia, waarin hij tevens het verschijnsel non-binair en ‘de bijbehorende obsessie met pronouns (bezittelijk voornaamwoorden – red.)’ een ‘lege hype’ noemde, zonder wetenschappelijke basis.
En toen waren de rapen gaar.
Woedende studenten eisten zijn schorsing en dat Folia zijn stuk van de website zou halen – dat laatste gebeurde niet. Een aantal studenten startten een petitie tegen hem, zijn instituut nam ‘nadrukkelijk’ afstand van zijn uitspraken en op sociale media barstten de tirades en scheldkanonnades los.
Buijs zelf sloeg ook wild om zich heen, maakte collega’s uit voor gevaarlijk en noemde hen monsters en extremisten. Het laatste nieuws is dat hij op non-actief is gesteld.
“Ik schreef dat stuk voor Folia in de hoop dat ik medestanders zou krijgen, dat andere mensen op de UvA minder bang zouden worden om te zeggen: ik vind het hier ook wel een beetje uit de hand lopen met die politieke correctheid. Ik dacht: het zal wel tot enige schermutselingen leiden, maar een redelijk debat moet toch kunnen. Dat was heel naïef van mij. Want de hel brak los. Er ontstond een hysterische woke opstand en daarmee werd, ironisch genoeg, mijn punt bewezen. Want omdat ik iets schreef waar de wokies het niet mee eens waren, moest ik ontslagen worden, mijn stuk verboden en moesten er excuses komen. Want iedereen was gekwetst en ik was onveilig en transfoob,” zegt Buijs, die behoorlijk aangeslagen is door alle commotie.
Ontkent u het bestaansrecht van non-binaire mensen?
“Nee, maar het wordt wel telkens zo voorgesteld. Ik heb alleen vanuit mijn onderzoek kritiek op die categorie. Natuurlijk zie ik mensen die zichzelf non-binair noemen niet als onmensen. Ik wil hun helemaal niet hun menselijkheid afpakken.”
Maar kunt u zich voorstellen dat mensen die zich non-binair voelen, gekwetst zijn door wat u zegt?
“Jawel, maar vanuit mijn onderzoek naar androgynie kijk ik kritisch naar het idee dat gender een construct zou zijn. Het is helemaal doorgeslagen: de lichamelijke realiteit doet er niet meer toe. Hoe je je voelt bepaalt of je man of vrouw bent. Of non-binair. Ik ben het daar niet mee eens.
“Ik ben al heel lang bezig met het lezen van antropologische studies om te kijken hoe het zit met gender in niet-patriarchale culturen. En je ziet heel duidelijk bij de jager-verzamelaars van vroeger en de inheemse culturen van nu dat er ruimte is voor de vrouwelijkheid van de man en voor de mannelijkheid van de vrouw. Er zijn hier en daar wat transgenders, maar dat hele non-binair komt niet voor in al die antropologische studies en biologische inzichten.
Laurens Buijs is beslist niet de enige academicus die in de problemen is gekomen omdat zijn visie niet strookt met de genderideologie die op vele universiteiten gangbaar is. Met name in de Angelsaksische wereld zijn talloze academici bedreigd, ontslagen of het mikpunt geworden van haatcampagnes, omdat ze kritische vragen stelden of andere ideeën hadden over sekse en gender dan de genderideologie voorschrijft.
Een opvallend agressieve haatcampagne was gericht tegen de Amerikaanse psycholoog J. Michael Bailey, nadat hij in 2003 een boek had geschreven over de groep transgenders die in transitie gaan omdat zij er seksueel opgewonden van raken om zichzelf als vrouw te zien – een seksuele voorkeur die ook wel bekend staat als autogynefilie. Een andere Amerikaanse onderzoeker die ernstig onder vuur kwam te liggen was Lisa Littman, die in 2018 een onderzoek publiceerde naar de opvallende toename van tienermeisjes die zich bij genderklinieken melden, en zich afvroeg of sociale besmetting daarbij misschien een rol speelde.
In Nederland is vooral de Britse filosofe Kathleen Stock bekend, die werd weggepest van de Universiteit van Sussex omdat zij onder meer kritiek had op het idee dat hoe iemand zich voelt bepaalt of iemand man of vrouw is en dat sekse secundair is.
“Ik vind het heel heldhaftig wat zij heeft gedaan,” zegt Buijs. “Ik ben het niet helemaal met haar eens, want ik geloof bijvoorbeeld wel dat mensen transgender kunnen zijn. Maar Stock heeft, net als ik, altijd gezegd: deze mensen hebben het volste recht om zo te leven en ik verdedig hun rechten. En dat zij dan wordt weggepest door agressieve transactivisten die daar dan ook nog een gevoel van overwinning aan overhouden, dat is echt eng. De transbeweging is een agressieve, radicale beweging geworden. Het is echt uit de hand aan het lopen en daar moeten we gewoon eens over kunnen praten.”
Je bent inmiddels op non-actief gesteld. Hoe moet het nu verder met Laurens Buijs?
“Ik heb een bedrijf in diversiteits- en inclusiviteitstrainingen. Ik heb wel klanten verloren vanwege deze rel, maar mijn bedrijf staat zeker nog overeind. Mijn leven is niet voorbij; ik kan mezelf handhaven. Ik geloof dat er een markt is voor diversiteitstrainingen zonder woke bullshit. En de mensen weten nu geloof ik wel dat als ze dat willen, ze mij moeten bellen.